Ο αρχαιολάτρης νομπελίστας Ιταλός ποιητής Σαλβατόρε Κουαζίμοντο, (1901-1968), ύστερα από ταξίδι που έκανε στην πατρίδα μας, τον Οκτώβριο του 1956, συνέθεσε έξι, έξοχα ποιήματα με γενικό τίτλο «Dalla Grecia», δηλαδή «Από την Ελλάδα». Ένα από αυτά είναι το «Di notte sull’Acropoli», «Νύχτα στην Ακρόπολη», το παρουσιάζουμε σε ελληνική μετάφραση του σπουδαίου ακαδημαϊκού Γεράσιμου Ζώρα.
ΝΥΧΤΑ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ
Μια νύχτα στην Αθήνα, στην άσπρη θάλασσα
της Ακρόπολης, η κουκουβάγια είπε Αθηνά.
Δεν ήταν κακόβουλο ανακάλημα· η σελήνη
πολύ άσπρη, ο γρανίτης σκληρός αφρός·
και η ελιά κοντά στο Ερέχθειο
σχημάτιζε λοξά κυματιστά τρίγωνα,
σαν κινούμενους σκαραβαίους. Ήχησε η κουκουβάγια,
δροσερή, ευτυχισμένη, πάνω από τη θάλασσα. Τάραζαν
μέσα στον κορμό τους οι κολόνες θηρία
με άσπρο αίμα.
Πουλί σκεπτικό
η κουκουβάγια και τους συλλογισμούς της διαγράφει
σε ελλειπτικό μελωδικό σχήμα με το ράμφος της
το χυτό και τέλειο. Ο οδηγός έλεγε,
από το κύμα του της σελήνης,
ότι στο κέντρο του Παρθενώνα
η έκρηξη μιας τουρκικής αποθήκης πυρομαχικών
κατέστρεψε την αρμονία των όγκων·
έλεγε για την κατάρρευση της Παλλάδας Αθηνάς,
και για τη Μαρία που ήρθε, τη μητέρα και συνάμα
«θυγατέρα θεόπαιδα και παρθένον»[1],
πάνω στο ξύλινο κέρας της κίτρινης κουκουβάγιας.
Μια σημείωση:
[1] Ο στίχος αυτός του ιταλικού ποιήματος έχει ληφθεί σχεδόν αυτούσιος από
τη Θεία Κωμωδία του Δάντη (Παράδεισος 33, 1: “Vergine madre, figlia del
tuo figlio”). Αποδόθηκε με αντίστοιχο χωρίο από παλαιότερο ελληνικό
κείμενο, και συγκεκριμένα από το κάθισμα του όρθρου της 15ης Αυγούστου.
Η εικόνα:
Η εικόνα στο ποίημα είναι μέρος από έργο του σύγχρονου εικαστικού Γιώργο Χαδούλη, από την θεματική του εκθεση «Acropolis now», όπου πίνακες και κεραμικά ήταν όλα με θέμα την Ακρόπολη. «Είναι μία εικόνα τόσο έντονη, που τι παρέμβαση να κάνεις» είχε δηλώσει ο ζωγράφος στον δημοσιογράφο Μάκη Προβάτα, το 2021.
