Ο Γιάννης Βουλγαράκης, Κυψελιώτης γέννημα θρέμμα, απαθανατίζει με τον φακό του φανερές και κρυμμένες όψεις της Ομορφιάς. Οι εικόνες του αποπνέουν αβίαστη κινηματογραφικότητα, χωρίς να είναι “στημένες”. Ονειρικές, σκληρές, τολμηρές, τρομακτικές, διάφανες και αλλιώτικές της πραγματικότητας αποκαλύπτουν την ιδιοσυγκρασία του ανθρώπου που τις τραβά, αφού πρώτα τις έχει απομονώσει από τον υπόλοιπο κόσμο, χρόνο και χώρο. Ο Βουλγαράκης αγαπά την ζωή, την κίνηση, την πόλη, τα συναισθήματα, την αλήθεια. Δεν είναι τυχαίο ότι εκτός από εξαιρετικός φωτογράφος (πράγμα που κάνει από το 1997!), είναι και δάσκαλος φωτογραφίας σε ιδιωτικές σχολές με μαθητές του να διαπρέπουν και να τον κάνουν υπερήφανο. Εκείνος σπούδασε Γραφικές Τέχνες και Φωτογραφία , αλλά αποφοίτησε και από το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο στην ενότητα «Σπουδές στον Ελληνικό πολιτισμό». Έχει αδιάκοπη εκθεσιακή δράση με αρκετές ομαδικές και ατομικές εκθέσεις, ενώ έχει επιμεληθεί επίσης φωτογραφικά εκθέσεις και εκδόσεις. Τα τελευταία χρόνια εργάζεται στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και συγκεκριμένα στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης στο τμήμα της ψηφιοποίησης.
-Πώς καταλαβαίνει κάποιος ότι είναι φωτογράφος;
«Όποιος χρησιμοποιεί το μέσο της φωτογραφίας και κάνει φωτογραφίες είναι φωτογράφος, φαντάζομαι, όπως ανάλογα κάποιος που χρησιμοποιεί ένα εργαλείο γραφής για να γράψει είναι γραφιάς. Τώρα γραφιάς είμαι και εγώ, είστε και εσείς αλλά προφανώς ήταν και ο Ελύτης. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν γράφουμε όλοι με τον ίδιο τρόπο και όχι τα ίδια “γράμματα”, δεν δημιουργούμε όλοι γράφοντας, ποίηση και μάλλον ευτυχώς. Η φωτογραφία είναι το “μέσο”. Το μέσο της φωτογραφία είναι δημοκρατικό και μαζικό, τα τελευταία χρόνια ακόμα περισσότερο από ποτέ στην ιστορία του. Επομένως, είμαστε όλοι εν δυνάμει φωτογράφοι, όλοι ξέρουμε την Α-Β της φωτογραφίας αλλά το συντακτικό και την γραμματική της λιγότεροι και ακόμα λιγότεροι, ίσως ελάχιστοι, είναι αυτοί που κάνουν την γραφή και την φωτογραφία τέχνη».
-Πώς επηρέασαν το εκφραστικό σας μέσο τα social media, στα οποία ο καθένας “είναι” φωτογράφος;
«Σίγουρα η φωτογραφία εξελίσσεται και διευρύνεται, σαν ένα μπαλόνι που είναι ιδιαιτέρως ελαστικό και ικανό να διογκώνεται, ξεγελώντας μας, πέρα από τα όρια που φανταζόμασταν ότι θα είχε σε μία “νέα” πιο διευρυμένη και πιο μαζική γλώσσα επικοινωνίας και έκφρασης. Η φωτογραφία πάντα στέκονταν ανάμεσα στη τέχνη και την τεχνολογία, ενώ η τεχνολογική επανάσταση που ζούμε έχει σαφώς επιδράσει στην εξέλιξη της με αυτόν τον δυναμικό τρόπο. Τα social media έιναι ένα ακόμα λαμπρό πεδίο δράσης της. Τώρα τι ακριβώς συμβαίνει, προφανώς διάφορα που θα πρέπει να παρατηρηθούν, να καταγραφούν και να εξηγηθούν στην πορεία από τις επιστήμες του ανθρώπου και όχι μόνο. Από μεριάς μου, στην παρούσα φάση θα έλεγα ότι σίγουρα κυκλοφορεί στο διαδίκτυο και στα social μια αδιανόητα μεγάλη ροη φωτογραφιών, τόση που ίσως δεν έχουμε ακόμα εξελιχθεί εμείς ως θεατές για να “δούμε”. Επίσης είναι όλο και περισσότεροι εκείνοι που θέλουν να καταλάβουν πως “λειτουργεί” η εικόνα της για να την χρησιμοποιούν φέρνοντας τα αποτελέσματα που θέλουν, προσεγγίζοντας το μεγάλο πλήθος των βλεμμάτων. Η φωτογραφία εξελίσσεται, θα πρέπει να εξελιχθούν και οι φωτογράφοι και οι θεατές να μάθουν ότι δεν είναι αρκετό απλά να βλέπουν, θα πρέπει και να νιώθουν. Για μένα δεν είναι διαγωνισμός, είναι προσωπική υπόθεση που ζητά να θέσει ερωτήματα, συνήθως για εκείνα που μας απασχολούν και που πάντα μένουν αναπάντητα».
–Υπάρχει κάποια σας φωτογραφική δουλειά που θεωρείτε την αγαπημένη σας;
«Όλες είναι αγαπημένες, βήματα σε μια διαδρομή… ελπίζω αυτή που θα κάνω αύριο να είναι η πιο αγαπημένη».
–Ποιοι φωτογράφοι στάθηκαν ως πρότυπα για εσάς; Δάσκαλοι ή μη.
«Είναι αρκετοί! Έλληνες και ξένοι, καλλιτέχνες φωτογράφοι, και δημιουργοί, όλοι δάσκαλοι. Τους κοιτώ, εννοώ την δουλειά τους και νιώθω μεγάλο θαυμασμό, αγάπη και εκτίμηση για το έργο τους. Είναι μεγάλη έμπνευση για μένα και ναι κάποιους τους αγαπώ περισσότερο. Έχω κατά νου την Diane Arbus, τον Alec Soth, τον William Eggleston, μα είναι και άλλοι, αρκετοί και αρκετές… Πρότυπα δεν έχω, μόνο επιρροές. Ψάχνοντας, βρίσκεις…»…
-Ποια είναι η άποψή σας για την φωτογραφία δρόμου;
«Δεν έχω άποψη, η φωτογραφία είναι παντού και πάντα και βλέπω κάθε είδος. Η αλήθεια είναι πως νομίζω ότι είναι προβληματικό κάποιες φορές να χωρίζεις την φωτογραφία σε είδη, η “καλή” φωτογραφία είναι το ζητούμενο δεν ξέρω εάν έχει πάντα νόημα και αξία ο διαχωρισμός της, ίσως μόνο για κάποιον που την κοιτά από απόσταση. Εγώ θέλω να είμαι κοντά»!
-Και η άποψή σας για το γυμνό; Μάλλον… η αισθητική σας άποψη, το πρίσμα σας.
«Μου αρέσει, είναι ένα ενδιαφέρον θέμα με μακρά ιστορία και για το μέσο της φωτογραφίας και για την τέχνη γενικότερα. Είναι μια ανθρώπινη κατάσταση που γεννά ερωτήματα και συζητά με αιχμηρό τρόπο το εφήμερο, την μνήμη και τον θάνατο. Εντάξει το πολύ γλασέ και γκλάμουρ είναι αδιάφορο και όταν κάτι υπερ- αισθητικοποιείται είναι απλά για αλλά μάτια. Γίνεται ένα φαγητό για άμεση κατανάλωση».
-Σας αρέσει περισσότερο να φωτογραφίζετε ή να διδάσκετε φωτογραφία;
«Ερώτηση παγίδα θα έλεγα. Καταρχάς. μου αρέσει να φωτογραφίζω και είναι μια ανάγκη που έχω, δεν θα μπορούσα να φανταστώ τον εαυτό μου να μην σηκώνει την μηχανή για το επόμενο κλικ. Γι’ αυτό είμαι φωτογράφος. Από την άλλη, βρίσκω τρομερά ενδιαφέρουσα την διδασκαλία, αυτή την συνταρακτική αλληλεπίδραση με τους μαθητές μου και σίγουρα ικανή να μου καλύπτει μια άλλη ανάγκη, ανάγκη που μου γεννήθηκε μέσα από το δικό μου ψάξιμο. Να μεταφέρω ό,τι γνωρίζω με ειλικρίνεια και αλήθεια, όπως και τα αναπάντητα ερωτήματα μου και κυρίως την αγάπη μου και τον σεβασμό μου για αυτή την τόσο δημιουργική και σπουδαία τέχνη. Για αυτό είμαι και δάσκαλος και μαθητής πάντα…»…
-Θυμάστε την πρώτη φορά που διδάξατε φωτογραφία; Τα συναισθήματα, την ατμόσφαιρα…είχατε άγχος;
«Ναι θυμάμαι, ήταν πίσω στο 2003, στο τότε στούντιο μου στην Κυψέλη, το studio 55. Επειτα από την προτροπή κάποιων φίλων και γνωστών, ξεκίνησε και αυτό το ταξίδι, με συνοδοιπόρο στην αρχή μια αγαπημένη φίλη και εξαιρετική φωτογράφο, την Εύη Καραγιαννίδη. Μαζί διαμορφώσαμε τον χώρο των μαθημάτων και κάναμε την αρχή με μια υπέροχη παρουσίαση για το Πορτραίτο διαχρονικά, το οποίο παρουσιάσαμε τελικά, με μεγάλη επιτυχία θα έλεγα, στο πολυχώρο του πολυκαταστήματος Fnac. Όχι δεν είχα άγχος, ίσως μια αίσθηση ευθύνης, αλλά πάντοτε μου άρεσε να μοιράζομαι και είναι κάτι που ακόμα και σήμερα με γεμίζει χαρά. Η διδασκαλία πάνω από όλα είναι μοίρασμα».
–Ποιο θεωρείτε ότι είναι το πλέον χαρακτηριστικό σας γνώρισμα ως φωτογράφου;
«Είναι δύσκολο σε μια τέτοια ερώτηση να αποφύγεις τα κλισέ…μάλλον θα ήθελα πραγματικά κάποιος άλλος να απαντήσει για μένα. Όμως, κάτι που νομίζω ότι με διέπει είναι ότι ξεκινώ από εμένα και ότι με απασχολεί, μια δική μου προσωπική εμπειρία που γίνεται η αφορμή. Επομένως, θα έλεγα ότι μιλώ φωτογραφικά μέσα από τις προσωπικές μου εμπειρίες».
-Τι σας εμπνέει να κάνετε το κλικ;
«Νομίζω μια ανάγκη, κάποιες φορές θέλω να κρατήσω αυτό που βλέπω ζωντανό στην μνήμη μου, άλλες φορές είναι σαν μια ενέργεια έλξης δυνατή σαν την βαρύτητα να με ωθεί να συγκρουστώ η να αγκαλιαστώ με αυτό που έχω απέναντι μου. Σίγουρα είναι κάτι που νιώθω και βλέπω, νομίζω η πιο πετυχημένη μεταφορά είναι σαν να φωτογραφίζεις τον εαυτό σου στον καθρέφτη».
-Με τι ασχολείστε αυτήν την εποχή φωτογραφικά;
«Έχω ένα νέο project στα σκαριά, με αυτό ασχολούμαι τα τελευταία 3 χρόνια και είμαι κοντά στην ολοκλήρωση του. Εύχομαι γρήγορα να βελτιωθεί το θέμα της πανδημίας και μέσα στο επόμενο διάστημα να μπορέσω να το μοιραστώ και αυτό».
-Πώς βιοπορίζεται ένα φωτογράφος εν Ελλάδι; Εσείς συγκεκριμένα;
«Δύσκολα…και σήμερα ακόμα πιο δύσκολα. Επίσης έχω τους ενδοιασμούς μου για το μέλλον μετά τη πανδημία. Νομίζω ότι οι φωτογράφοι καλούνται ήδη να διαμορφώσουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Έχω ασχοληθεί με διαφορά είδη φωτογράφησης όπως οι περισσότεροι Έλληνες φωτογράφοι, αλλά έχω μια αρκετά μεγάλη πορεία και εξειδίκευση στη ψηφιοποίηση-φωτογράφιση πολιτιστικών τεκμηρίων με την οποία ασχολούμαι τα τελευταία χρόνια».
-Ποιο πιστεύετε ότι είναι το πλέον γοητευτικό στοιχείο στην Φωτογραφία ως τέχνη;
«Είναι τόσο αληθινή που μοιάζει ψέμα και τόσο ψεύτικη που δεν μπορεί παρά να είναι αλήθεια».
Περισσότερος Γιάννης Βουλγαράκης εδώ:
https://www.instagram.com/johnvoulgarakis/
… και εδώ, την σελίδα του την επίσημη: https://giannisvoulgarakis.com/
