Το θυμάμαι σαν τώρα. Ήταν 11 Απριλίου όταν ο μπασκετικός Παναθηναϊκός σήκωνε για πρώτη φορά (για τον ίδιο και για οποιαδήποτε ελληνική ομάδα) το ευρωπαϊκό κύπελλο πρωταθλητριών ή για τους περισσότερους, απλά Το Ευρωπαϊκό. Χωρίς συνδρομητική τηλεόραση τότε, με μετάδοση από την ΕΡΤ, και ολοι μας καθηλωμένοι στους καναπέδες. Ήταν Μεγάλη Πέμπτη, κι εγώ ήμουν μια εντεκάχρονη Παναθηναϊκή, που παρακολουθούσε κάθε ατελείωτο λεπτό με αγωνία. Ώσπου η μουσειακή πλέον τάπα του Βράνκοβιτς μετέτρεψε την κομμένη ανάσα σε κραυγή θριάμβου.
Η έκτη δημοτικού είχε ξεκινήσει με την πολυσυζητημένη και πολλά υποσχόμενη μεταγραφή του με περγαμηνές ΝΒΑ Ντομινίκ Γουίλκινς στον Παναθηναϊκό. Οι πρώτες εμφανίσεις όμως δεν είχαν πείσει και μέσα στην τάξη μας έφταναν απόηχοι του έξω ενηλίκου κόσμου με συνθήματα όπως «ήρθες στην Ελλάδα για πικ-νικ, Ντομινίκ-Ντομινίκ.» Ήταν η χρόνια όμως που το ελληνικό μπάσκετ, πέραν από αυτή την ηχηρή μεταγραφή, είχε δεχτεί μια τεράστια ώθηση από την εθνική εφήβων των Ρεντζιά και Παπανικολάου, που μόλις λίγους μήνες πριν είχε κατακτήσει το παγκόσμιο κύπελλο. Κι εμείς, στο κατώφλι της εφηβείας, συζητούσαμε, αναμασούσαμε ότι ακούγαμε από τους μεγάλους, προσπαθούσαμε να βρούμε που ανήκουμε. Γρήγορα όμως ανακάλυψα ότι στη Μεγάλη Φυλή των Φιλάθλων, τότε όπως και (ίσως λίγο λιγότερο) τώρα, χωρούσαν κυρίως (αν όχι μόνο) οι άντρες. Τα αγόρια. Άλλωστε για αγώνες αντρών μεταξύ αντρών δεν καρδιοχτυπούσαμε όλοι; Οι γυναίκες ήταν οι σύζυγοι στις εξέδρες, οι μανάδες, οι κόρες. Ποτέ οι πρωταγωνίστριες. Έμπαινα στην τάξη, στο προαύλιο, μίλαγα με τις συμμαθήτριες μου. Κάποιες είχαν δει τους αγώνες και θέλανε να τους συζητήσουν μαζί μου, με αυτή τη μυστικότητα, το πάθος και την αθωότητα που μόνο τα παιδικά χρόνια και η εφηβεία γνωρίζουν. Κάποιες είχαν δει τον αγώνα αλλά δεν ενδιαφέρονταν και πολυ, ίσως τον είχαν δει μόνο από υποχρέωση με κάποιον αδερφό η μπαμπά, και άλλες δεν ενδιαφέρονταν καθόλου. Τα αγόρια όμως;
Τα αγόρια τον είχαν δει όλα. Και έστηναν μεγάλα πηγαδάκια μεταξύ τους μιλώντας με εκφράσεις που αναμφίβολα είχαν ακούσει από μπαμπάδες και αδερφούς και που εμάς δεν μας έλεγαν τίποτα – και μάλλον ούτε στους ίδιους («είσ’ένα χόρτο μαγικό»;;;;). Και μετρούσαν τον εκκολαπτόμενο ανδρισμό τους με το πόσα υβριστικά συνθήματα ήξερε ο καθένας. Και πιάνονταν στα χέρια οι Ολυμπιακοί με τους Παναθηναϊκούς, οι γαύροι με τους βάζελους, πετώντας στην άκρη τις μπάλες που είχαν παραμάσχαλα μετά το παιχνίδι στο τέλος του μεγάλου διαλείμματος. Σε τίποτα από αυτά δεν θα σκεφτόμασταν ποτέ να συμμετάσχουμε, ούτε αυτοί θα σκέφτονταν να μας καλέσουν – αλλά και να το σκέφτονταν δεν θα το έκαναν, γιατί δεν θα τους άφηναν οι άλλοι. Μια μέρα μπηκα στην τάξη το πρωί από τις πρώτες. Βρήκα δυο συμμαθητές μου να συζητάνε τον αγώνα της προηγούμενης βραδιάς. «Τον είδατε τον αγώνα χτες;» τους ρώτησα. «Καλά, μιλάμε για φανταστική ομάδα!» Δε μου απάντησαν καν. Αυτός ήταν ο κόσμος τους, αυτό είχαν μαθει. Κι εγώ ήμουν έξω από αυτόν. Αυτό όμως ποτέ δε με σταμάτησε.
Συνέχισα ακάθεκτη να παρακολουθώ και να παίζω και μπάσκετ και ποδόσφαιρο και να σχολιάζω και να ποστάρω και να συζητάω. Κι ελπίζω να μη σταμάτησε καμία, αν και ξέρω δυστυχώς ότι πολλές θα «μπήκαν στη θέση τους» και θα συνέχισαν τα «γυναικεία» τους χόμπι χωρίς να μπλέκονται στα πόδια των αντρών στο καφενείο των φιλάθλων. Κι ας ήταν τα συνθήματα για μάνες και αδερφές, κι ας συνέχιζαν οι κάμερες να ζουμάρουν σε γυναίκες με τους σπορτκάστερ να σχολιάζουν κλισεδιάρικα «ωραίες παρουσίες στις εξέδρες». Ήμουν Παναθηναϊκός, ήμουν Εθνική Ελλάδος, Βραζιλία, Γιουβέντους, κι εγώ και πολλές άλλες, χωρίς κανένα πηγαδάκι και παρέα να μας κάνουν να ανήκουμε. Ανήκαμε από μόνες μας, ακόμα κι αν γυναίκες και κορίτσια που έβαζαν γκολ και τρίποντα δεν βλέπαμε πουθενά.
Ήταν 11 Απριλίου του 1996 και η ομάδα μου έγινε για πρώτη φορά πρωταθλήτρια Ευρώπης, δίπλα στις διάφορες μεγάλες Ρεάλ, Μπαρτσελόνα, ΤΣΣΚΑ. Και ήταν 26 Μαΐου του 2024 όταν η ομάδα μου έγινε για έβδομη φορά πρωταθλήτρια Ευρώπης, πλέον μια τεράστια υπολογίσιμη δύναμη του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Έχουν περάσει 28 χρόνια και ανήκω πλέον σε πολλές Φυλές, σίγουρα και περήφανα όμως και στην Φυλή του Παναθηναϊκού, της μεγάλης ομάδας της μεγάλης πόλης που γεννήθηκα και μεγάλωσα. Κι εύχομαι σήμερα, στα σχολεία όλης της επικράτειας, τα κορίτσια, Παναθηναϊκές και Ολυμπιακές και ΑΕΚ, φίλαθλες και μη, να αισθάνονται ότι βρίσκονται στο κέντρο των συζητήσεων, ότι έχουν άποψη και η άποψη τους οφείλει να πιάνει χώρο. Και ότι σε λίγα χρόνια, το κύπελλο θα το σηκώσει όχι ο συμμαθητής τους, αλλά αυτές οι ίδιες.
