Το βίντεο κλιπ της ελληνικής συμμετοχής στο 68ο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision ξεκινάει με τόνους λίγο μελό σαν διαφήμιση της Lacta, με οικογένειες να αγκαλιάζονται στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος. Και πάνω που όλοι μας, εντός και εκτός Ελλάδας, είμαστε έτοιμοι να τα μπήξουμε (γιατί ποιος Έλληνας δεν έχει ζήσει τέτοιες στιγμές…), να σου που σκάει μύτη ως “κωμική ανακούφιση” (comic relief) ο αναμφίβολα Βορειοευρωπαίος τουρίστας με ΤΑ σανδάλια και την κάλτσα. Και πέφτει το πολυσυζητημένο πλέον, “ΤΑ ΤΑ ΤΑ” για να ξεκινήσουν τα γλέντια. Κάτσε όμως, κάτι μου θυμίζει ο τουρίστας. Είναι ένα εξυπνότατο spin-off ( https://el.wikipedia.org/wiki/Spin-off ) από την πολύ επιτυχημένη παλιά διαφήμιση της Aegean! https://www.youtube.com/watch?v=Q9DqqMrvArI
Η Μαρίνα αρχίζει την ερμηνεία της με Bollywood αναφορές. Μα τι σχέση έχει το Bollywood με την Ελλάδα;;; Μα καμία! Μάλλον σε άλλη χώρα έκανε σουξέ η Ναργκίς και όχι στην Ελλάδα. Και για να μην ξεχνιόμαστε, “Αυτή η νύχτα μένει” “Καρδιά μου καημένη”, “Όσο αξίζεις εσύ”, όλα διασκευές ινδικών τραγουδιών… https://www.youtube.com/watch?v=MVg4CMZU9q0
Για τους στίχους και την ποιότητά τους τα είπε ωραιότατα η Αλεξάνδρα Τσόλκα και συμφωνώ πλήρως. Η Τσόλκα σημείωσε στο facebook της πως: «… Εγώ, λατρεύω αυτούς του στίχους και δεν καταλαβαίνω όσους δεν νιώθουν, πως όχι, δεν είναι ερωτικό τραγούδι, είναι για όλους μας και μια χώρα, για μια νέα γυναίκα σε εάν αστικό τοπίο, έντονο, μοιραίο, σπουδαίο, οδυνηρό, μοναδικό, ιστορικό, αφόρητο σαν την Αθήνα. Δεν πίστευα πως θα παθιαστώ τόσο με στίχους, μια ερμηνεύτρια και μια συμμετοχή στην Eurovision. Χεστηκα αν θα ναι στη 10αδα -θα ναι! και στην 5αδα μη σου πω!- αλλά με έκανε κι ένιωσα και ευχαριστώ και «Πόνος μη μας έρθει μακάρι, πέφτω και κυλιέμαι σα ζάρι, κάνω πως ξεχνάω τ’ όνομα σου κι όλα αλλάζουν γύρω μου απότομα…»…
Απολαυστική και η ενσωμάτωση reggaeton ρυθμών (πιάνει το πνεύμα της εποχής) και φυσικά παραδοσιακών στοιχείων στη μελωδία, που άλλωστε είναι σήμα κατατεθέν της Σάττι – και ποιός άλλος το είχε κάνει αυτό με τεράστια επιτυχία αν όχι η Έλενα Παπαρίζου, η μοναδική ελληνική συμμετοχή που έχει κερδίσει τη Eurovision! Για να μην πάμε πιο μακριά μέχρι τη Rosalia που με το μιξ reggaeton και του δικού της φλαμένκο έχει κατακτήσει όλο τον πλανήτη. Το βίντεο κλιπ συνεχίζει με τη χρωματιστά χαοτική, πολύ επιμελώς ατημέλητη αισθητική του, με εικόνες μιας αληθινής και υπαρκτής Αθήνας: από παραδοσιακό μαγειρείο με μεζέδες και ρετσίνα, μέχρι σαλεπιτζή στην πλατεία – τόσο βαθιά παράδοση που ρωτήστε οποιονδήποτε κάτω των 20 και σιγά μην ξέρει τι είναι το σαλέπι (να πω την αλήθεια, ούτε εγώ έχω δοκιμάσει ποτέ και όχι, δεν είμαι κάτω των 20…).
Και ξαφνικά, a trip down memory lane που λέμε και στο χωριό μου, στη μπουγάδα της ηλικιωμένης κυρίας να κρέμεται η ζακέτα των εθελοντών της Ολυμπιάδας του 2004. Ναι, έχω κι εγώ τέτοια και ναι, ήμουν κι εγώ τέτοια! Όλο το πραγματικά πρωτότυπο και φρέσκο αυτό βιντεοκλίπ, με σκηνοθέτη απ’ ότι βλέπω τον Zac Dov Wiesel με έδρα τη Νέα Υόρκη, είναι γεμάτο από τα αποκαλούμενα από την βιομηχανία του κινηματογράφου και της τηλεόρασης Easter Eggs (= “Τα πασχαλινά αυγά στις ταινίες μοιάζουν με κρυμμένους θησαυρούς που είναι θαμμένοι μέσα στο κινηματογραφικό τοπίο, που περιμένουν να ανακαλυφθούν από τους πιο ένθερμους παρατηρητές. Αυτές οι κρυφές αναφορές, τα εσωτερικά αστεία ή τα μυστικά μηνύματα υφαίνονται απαλά στο ύφασμα της ταινίας, συχνά περνώντας απαρατήρητες κατά τη διάρκεια μιας περιστασιακής προβολής»). Βέβαια, σιγά τους σκηνοθέτες των βιντεοκλίπ θα μου πείτε, ποιός είναι όμως βρε παιδί μου αυτός που παλιά έκανε βιντεοκλίπ και τώρα κάθε χρόνο είναι και υποψήφιος και για περισσότερα Όσκαρ; Μου διαφεύγει το όνομά του αυτή τη στιγμή…
Και πάμε τώρα στο μεγάλο μας πόνο: cut του Μανχατανιώτη σκηνοθέτη στα σουβλάκια πάνω στη σχάρα! Και ποιος άλλος δηλαδή θα ήταν ο πόνος μας σε μια χώρα που έχει εμμονή με το φαγητό; Αντιδράσεις-σοκ, σάλος στα κοινωνικά δίκτυα, επώνυμοι και μη λαμβάνουν εμπόλεμες θέσεις ( https://www.youtube.com/watch?v=t29feiHZMcM ): “Δεν είναι αυτό η Ελλάδα, τζατζίκι, σουβλάκι, λίγο Παρθενώνας” – “Από το video clip θυμάμαι μόνο τα σουβλάκια γιατί το είδα την ώρα που πεινούσα” – “Η Αθήνα παρουσιάζεται ως τριτοκοσμική. Η Ελλάδα είναι αυτές οι καγκουριές, ο γύρος και τίποτα άλλο;” (μια διευκρίνηση εδώ για όσους δεν το έχετε δει ακόμα, spoiler alert, δεν είναι γύρος, είναι όντως σουβλάκια). Και επειδή όπως προ είπα, κάτω των 20 δεν είμαι, έλα να δεις τι μου θυμίζει όλο αυτό το σουβλακογενές σοκ και δέος: αυτό! https://www.youtube.com/watch?v=-YS1NoXZ4M8
Τα θυμάστε τα καρπούζια στην τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων και την “θύελλα αντιδράσεων” που είχαν ξεσηκώσει; Εγώ ναι, γιατί ήμουν κι εκεί μέσα στο στάδιο και τα είχα περάσει καταπληκτικά. Όχι όμως, η Ελλάδα δεν είναι σουβλάκια, και δεν είναι ούτε καρπούζια και οι πωλητές τους. Είναι μια Ελλάδα αντισηπτική, όπου όλοι μένουμε σε νεοκλασικά στην Πλάκα, δειπνούμε μόνο σε εστιατόρια με θέα τον Λυκαβηττό ή την Αθηναϊκή Ριβιέρα και η αγαπημένη μας Ελληνίδα τραγουδίστρια είναι σταθερά και μόνο η Κάλλας.
Γράφει η Μαρίνα στο τέλος του βιντεοκλίπ: Dear Europe, I am sending you much love from Greece, the birthplace of democracy, philosophy, philoxenia and a bunch of other long words. See you soon in Malmo, filakia, Marina Satti (= Αγαπητή Ευρώπη, σου στέλνω πολλή αγάπη από την Ελλάδα, τη γενέτειρα της δημοκρατίας, της φιλοσοφίας, της φιλοξενίας και ένα σωρό άλλα μακροσκελή λόγια. Τα λέμε σύντομα στο Μάλμο, Φιλάκια, Μαρίνα Σάττι). Γιατί όπως έλεγε αυτοσαρκαστικά και η Νία Βαρντάλος δια στόματος του αειμνήστου Michael Constantine στο πρώτο Γάμος αλά ελληνικά: Give me a word, any word, and I show you that the root of that word is Greek (= Δώσε μου μια λέξη, οποιαδήποτε λέξη, και θα σου δείξω ότι η ρίζα αυτής της λέξης είναι ελληνική.) Πολλές φορές εγκλωβιζόμαστε τόσο πολύ στα κλισέ και στα θέσφατά μας που μας είναι αδύνατον όχι μόνο να το αντιληφθούμε αλλά και να δεχθούμε το χιούμορ, τον αυτοσαρκασμό. Η δημοκρατία, η φιλοσοφία, το αρχαίο δράμα είναι η δικλείδα ασφαλείας μας, αυτό που μας κάνει να αισθανόμαστε καλά με τον εαυτό μας, είναι οι ελληνικές ΜΑΣ εφευρέσεις που όσο άσχημη και να είναι η ζωή μας σήμερα και όσα κόμπλεξ κατωτερότητας προς την Ευρώπη να μας ταλανίζουν, πάντα θα είναι εκεί να μας θυμίζουν πως ναι, είμαστε καλύτεροί τους. Γι’ αυτό προς Θεού, κρύψτε τα σουβλάκια στην κουζίνα, και σερβίρετε στο καθιστικό αστακομακαρονάδα Μυκόνου και ελληνικό σούσι από γαύρο μαρινάτο γιατί ήρθαν επίσκεψη οι ξένοι.
Η Μαρίνα Σάττι, γεννημένη στην Αθήνα και μεγαλωμένη στο Ηράκλειο Κρήτης με πατέρα Σουδανό και μητέρα Κρητικιά, περνούσε τα καλοκαίρια της στο Σουδάν, με άλλα μέλη της οικογένειάς της να ζουν στην Αγγλία και στην Αίγυπτο. Από μικρή θαύμαζε τη Μπιορκ και την ηλεκτρονική σκηνή του Βερολίνου και σπούδασε πιάνο, τραγούδι και Αρχιτεκτονική στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο, με περαιτέρω σπουδές στη τζαζ (ενορχήστρωση και παραγωγή) στο Μουσικό Κολέγιο Berklee της Βοστώνης. Υπήρξε μέλος της Ευρωπαϊκής Ορχήστρας Τζαζ της EBU (που διοργανώνει και τη Eurovision). Ακολούθησαν πασίγνωστες πλέον επιτυχίες, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όπως οι Κούπες και η Μάντισσα και το πρώτο της άλμπουμ Γέννα το οποίο ακολούθησε και ευρωπαϊκό τουρ. Πέρα από μουσικός, έχει συνεργαστεί ως ηθοποιός και μουσικοσυνθέτης με το Εθνικό Θέατρο, τη Λυρική Σκηνή και το Φεστιβάλ Αθηνών. Μια Ελληνίδα του κόσμου με πολύ έντονο το μεσογειακό στοιχείο στην κουλτούρα και δημιουργία της, η Μαρίνα ενσωματώνει στη δουλειά της έντονα την ελληνική και βαλκανική παράδοση όχι άψυχα και αποστειρωμένα, άλλα έτσι όπως αυτή την αντιλαμβάνεται με τη δικιά της καλλιτεχνική ματιά: καθημερινή, ανθρώπινη, επαρχιώτικη, πανηγυρτζίδικη, πονεμένη, με έντονα τα στοιχεία της αισθητικής του kitsch και των social media, ως γνήσια millennial, δηλαδή δικό μας παιδί: https://www.youtube.com/watch?v=g57vTiItCWA
Η Μαρίνα δεν πουλάει ελληνική υπεροχή και περικεφαλαίες, της κάνει πλάκα παιχνιδιάρικα και καλοπροαίρετα, και γεφυρώνει λαούς και παραδόσεις, ξεκινώντας από την ίδια της την ύπαρξη. Την ήξερα και την παρακολουθούσα και πριν τη Eurovision και είμαι σίγουρη ότι η Eurovision θα είναι μόνο η αρχή. Αρέσει-δεν αρέσει, από μένα είναι douze points. ✌️
