Αφιέρωμα εκλογές ΗΠΑ- μέρος Α: Τζο Μπάιντεν, το φτωχόπαιδο με τη δύσκολη ζωή

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΤΣΟΛΚΑ

Η Αμερική έχει μπροστά της εκλογές και έχει πάλι πόλωση, οργή, διχασμό, συνωμοσιολογία, τερατολογία, υπέρμετρο εγωισμό, τοξικές συγκρούσεις, επικίνδυνες απόψεις μισογυνισμού, απόπειρες δολοφονίας, σκάνδαλα και ιδιοτροπίες! Για πλανητάρχης ετοιμάζεται ξανά το λαϊκό τηλεοπτικό είδωλο – ακραία συντηρητικός – επιδεικτικά βαθύπλουτος, Ντόναλντ Τραμπ, όπου το τέλος της θητείας του γράφτηκε από το βίαιο όχλο να εισβάλλει στο Καπιτώλιο, με την υποκίνηση του ίδιου, ηττημένου, πικραμένου, γαντζωμένου από την εξουσία. Γεμάτος, όμως, άρνηση να αφήσει την αναπαυτική πολυθρόνα – θρόνο του Λευκού Οίκου, στάθηκε και ο Τζότζεφ Ρόμπινετ Μπάιντεν τζούνιορ, ο 46ος προέδρου των ΗΠΑ, που στο Τραμπικό «Make America great again» αντέταξε το «Make America kind again» του Μπάιντεν. Τέσσερα χρόνια τώρα, στην άκρως προοδευτική Βοστώνη, έβλεπα έναν κύριο με μια πικέτα «Ο Μπάιντεν έκλεψε τις εκλογές», στο ίδιο σημείο, κάθε, μα κάθε μέρα. Λίγο πιο έξω στους μεγάλους αυτοκινητόδρομους που συνδέουν την Αμερική, η τραμπίκη, πραγματικότητα συναντά τη γελοιότητα, με τεράστιες γιγαντοαφίσες να «Σταματήστε τον κομουνιστικό κίνδυνο! Πείτε όχι στους Μαρξιστές!», με φωτο που χει χ πάνω στις φάτσες της Χάρις και του Μπάιντεν -τώρα του Γουέλς!

Ο Μπάιντεν, όσο και χαιρετίστηκε σαν κοινής λογικής ηγέτης, προκάλεσε δυσφορία με την παρατεταμένη άρνηση να αποδεχτεί πως ήταν πολύ μεγάλης ηλικίας για τα καθήκοντα του Προέδρου και πως αυτό φάνηκε περίτρανα στο ντιμπέιτ με τον Τραμπ. Εκεί έχανε τα λόγια του, έλεγε ακατάληπτα πράγματα και στην ουσία προσέφερε την χώρα στον Ντόναλντ Τραμπ. Δέχτηκε πολλές πιέσεις για να αποσυρθεί στις οποίες αντιστάθηκε. Ώσπου, οι χορηγοί, μιας και η Αμερικανική δημοκρατία, λειτουργεί με σπόνσορες, ανάλαβαν να κινητοποιήσουν την Κάμαλα Χάρις, μπας και σωθεί, έστω και τελευταία στιγμή, το στοίχημα των εκλογών. Μέχρι τότε, ο Μπάιντεν, θα χει κερδίσει τον τίτλο του «ο τίμιος Τζο». Και να γιατί:  

Το φτωχόπαιδο

Είναι Ιρλανδικής καταγωγής, γεννημένος στο Σκράντον της Πενσυλβάνια, την «Πολιτεία των Κουακέρων», το 1942 από την Κάθριν Ευγενία Φίννεγκαν και τον Τζόζεφ Μπάιντεν. Ήταν το πρώτο παιδί της οικογένειας που απέκτησε ακόμα ένα κορίτσι, τη Βαλερί και δύο αγόρια, τον Φράνσις και τον Τζέιμς. Ήταν καθολικοί στην προτεσταντική Αμερική. Ο πατέρας με τον οικονομικό μαρασμό της πόλης, χρεοκόπησε. Έπινε και έχανε τον έλεγχο. Ο Τζο ο νεότερος δε θα βάλει ποτέ ποτό στο στόμα του. Η οικογένεια αναγκάστηκε να ζήσει στο σπίτι των παππούδων, μη μπορώντας να εξασφαλίσει δικό της σπίτι ούτε με ενοίκιο. Ο πατέρας δε μπορούσε να βρει σταθερή δουλειά και όλοι μαθαίνουν να ζουν με το ελάχιστο, σε μια χώρα που το να είσαι φτωχός είναι ασυγχώρητο αμάρτημα. Από όταν ξεκίνησε να μιλά έως την εφηβεία του, ψεύδιζε έντονα. Καθημερινά αγωνιζόταν να ξεπεράσει το πρόβλημα της της άρθρωσης του, απαγγέλλοντας δυνατά ποιήματα των Γιέϊτς και Έμμερσον.

Παρ όλα αυτά ο Τζο Μπάιντεν Τζούνιορ είναι ένα απ αυτά τα χρυσά παιδιά της αμερικανικής αχανούς χώρας, τα καλοζωισμένα, ψηλά, αθλητικά, με τα λαμπερά όλο αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη χαμόγελα, που διαπρέπουν στα γήπεδα. Ξεχωρίζει στην ομάδα ποδοσφαίρου στο Hight School αλλά και στο μπέιζμπολ. Είναι ένα φτωχό παιδί που μεγαλουργεί στα μαθήματα, που προστατεύει τα μικρότερα παιδιά, εκείνος ο γοητευτικός αθλητής, που ερωτεύονται τα κορίτσια με τις αλογοουρές και τα σοσόνια. Ακόμα και μετά από τόσα επιτεύγματα στη ζωή του, λέει πόσο περήφανος ήταν για τις αθλητικές του επιδόσεις, ειδικά τη σεζόν του 1960 που η ομάδα του και ο ίδιος, στάθηκαν αήττητοι. Είναι ο πρόεδρος της τάξης του σε όλα τα χρόνια του Γυμνασίου. Ως φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Ντελαγουέρ, ο Μπάιντεν παίρνει πτυχίο στην Ιστορία και στις Πολιτικές Επιστήμες, αλλά σπουδάζει και Αγγλική Φιλολογία, παθιασμένος, πάντα, με  τους Ιρλανδούς ποιητές. Λίγα χρόνια αργότερα, πήρε Πτυχίο Νομικής από το Πανεπιστήμιο των Συρακουσών της Νέας Υόρκης.

Έργο του η νομοθεσία για τη βία κατά των γυναικών, αλλά και η απαγόρευση, ομοσπονδιακά, του γάμου ομοφυλοφίλων

Με κορυφαίο αξίωμα του, πριν εκλεγεί πρόεδρος, τη θητεία του, ως αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ομπάμα, ασχολείται με τα κοινά για περίπου μισό αιώνα. Εξελέγη Γερουσιαστής, για πρώτη φορά το 1972, συνέχισε με επανεκλογές άλλες έξι φορές και συνολικά πέρασε 36 χρόνια στη Γερουσία των ΗΠΑ. Διετέλεσε για πρώτη φορά πρόεδρος της Γερουσίας το 1988 και ξανά, το 2008. Πάλεψε για την ομοσπονδιακή απαγόρευση όπλων και πέρασε τον νόμο για τη βία κατά των γυναικών, τον οποίο χαρακτήρισε ως τη σημαντικότερη νομοθεσία του. Στάθηκε πάντα με το μέρος των μη ευνοημένων οικονομικά και κοινωνικά. Ήταν κατά του πολέμου του Βιετνάμ και υπέρμαχος των πολιτικών δικαιωμάτων. Κι όμως! Το 1993, ο Μπάιντεν ψήφισε υπέρ διάταξης που έκρινε την ομοφυλοφιλία ασυμβίβαστη με τη στρατιωτική ζωή, στερώντας στους ομοφυλόφιλους το να υπηρετούν στις ένοπλες δυνάμεις, ενώ ψήφισε υπέρ του νόμου περί υπεράσπισης του γάμου, ο οποίος απαγόρευσε στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση να αναγνωρίσει γάμους ομοφυλοφίλων.

Η γυναίκα, η 18 μηνών κόρη, νεκρές και δυο αγόρια στην εντατική

Ο Τζο Μπάιντεν, φοιτητής στη Νομική, γνωρίζει μια συμφοιτήτρια του, την Νίλια Χάντερ και ερωτεύεται παθιασμένα. Οι προτεστάντες, τυπικοί Αμερικανοί, γονείς δεν θέλουν η κόρη τους να παντρευτεί Ρωμαιοκαθολικό και δυσκολεύουν την απόφαση τους να ζήσουν για πάντα μαζί. Τελικά ναι, θα παντρευτούν και θα αποκτήσουν τρία παιδιά, τον Μπο, τον Χάντερ και τη Ναόμι Κριστίνα  ή Έιμι όπως τη φωνάζαν, το μωρό τους. Ο Μπάιντεν μαζί με όλη την οικογένεια του και χωρίς καθολου χρήματα κατορθώνει να είναι ο νεότερος που θα εκλεγεί στη Γερουσία. Μεγάλο του όπλο το πόσο χαριτωμένο οικογένεια, τους έβρισκαν οι ψηφοφόροι και το ότι δεν δίσταζαν να βρίσκονται μαζί τους, σε όλους τις δραστηριότητές τους, σαν μέρος της απλής κοινωνίας του. Όλα δείχνουν τόσο όμορφα, σχεδόν υπέροχα. Ω! η υπέρμετρη ευτυχία δεν επιτρέπεται στους θνητούς. Οι θεοί, ζηλεύουν και εξοργίζονται. Ο Μπάιντεν μπορεί να είναι καθολικός, αλλά ένας αόριστος αμερικανικός Όλυμπος μοιάζει να λυσσάει από ζήλεια. Τον Δεκέμβριο του 1972, η σύζυγος του Μπάιντεν, η Νίλια και η κόρη του, η Έιμι, μωρουδάκι, μόλις 18 μηνών, σκοτώνονται σε τροχαίο ατύχημα. Οι γιοι του, Μπο και Χάντερ ανασύρονται από τα συντρίμμια, ζωντανοί, αλλά έπρεπε να δώσουν τη μάχη του, ακίνητα παιδιά στην εντατική, με κατάγματα κρανίου και ποδιών. Τι να κάνει; Να θρηνήσει; Να πενθήσει; Να αφεθεί ή να σταθεί ο μόνος γονιός στα παιδιά που είχαν ανάγκη; Έτοιμος να παραιτηθεί από το αξίωμα του στη Γερουσία, που μόλις έχει κερδίσει, ακούει έναν γεροντότερο συνάδελφο του που δεν δέχεται τη παραίτηση για να δώσει παράδειγμα στους γιούς του, πως στη ζωή αγωνιζόμαστε πάντα. Μετά τις φροντίδες και τις τελετές για τις κηδείες της κορούλας και της γυναίκας και αφού συμπλήρωσε τη συνταγματική ηλικία των 30 ετών,  ο Τζο Μπάιντεν ορκίστηκε στη Γερουσία, μέσα απ το δωμάτιο της εντατικής του νοσοκομείου, που νοσηλεύονταν, ακόμα, τ’ αγόρια του.

Crocodile rocking is something shocking…

Για να μην αλλάξει περισσότερο η ζωή των παιδιών, ο 29χρονος γερουσιαστής, μετακινιόταν με τρένο μεταξύ του σπιτιού του στο Ντέλαγουερ και της Ουάσιγκτον, κάθε μέρα, σε μια διαδρομή περίπου δυο ωρών. Επί 36 χρόνια θητείας στη Γερουσία δεν άλλαξε ποτέ του αυτή τη συνήθεια. Έμαθε τους υπάλληλους στους σταθμούς και στα βαγόνια. Έκανε φιλίες ζωής, πήγε σε γάμους και χαρές και αποχαιρετισμούς. Πιο νωρίς, πήγαινε τα παιδιά στο σχολείο. Οι τρεις τους, τραγουδούσαν στη διαδρομή, όσο πιο δυνατά μπορούσαν το σουξέ του Έλτον Τζον, «Crocodile Rock». Δυο παιδιά, 4 και 5 ετών και ένας νεαρός άνδρας, μόνοι στη γη, τραγουδούσαν με όλη τους τη δύναμη, γιατί έτσι δεν ακουγόταν ο λυγμός μέσα τους και ο φόβος για το τι θα γίνει μετα… Crocodile rocking is something shocking… When your feet just can’t keep still…  Ο μοναδικός γονιός, ο πατέρας χωρίς το μωρό του και ο σύζυγος χωρίς αγαπημένη νιώθει θυμό. «Ένιωθα ότι ο Θεός μου είχε παίξει ένα φρικτό τέχνασμα» γράφει δεκαετίες αργότερα. Η ζωή πάει στον αυτόματο, με μόνη στιγμή σχήματος χαράς το τραγούδι στα αυτοκίνητο… But the biggest kick I ever got… Was doing a thing called the Crocodile Rock… Πίσω στο σπίτι, ο  πόνος είναι αφόρητος. Το άρωμα εκείνης είναι στα μαξιλάρια, η ντουλάπα της έχει μέσα τα ρούχα που δε θα φορέσει ποτέ πια, στον νιπτήρα η οδοντόβουρτσά της, στο κομοδίνο, το βιβλίο που δε θα τελειώσει και η βούρτσα των μαλλιών της, η σκιά της πάνω στα πράγματα χωρίς το σώμα της. Και το μωρουδίστικο δωμάτιο ροζ, με παιχνίδια, με προστατευτικά για τα πρώτα βήματα, μη χτυπήσει το μωρο! Κενό! Ο Τζο Μπάιντεν πούλησε όσο όσο εκείνο το σπίτι που ήταν γραφτό να ζήσει ευτυχία και χώρεσε μόνο θρήνο. Πιο δυνατό το τραγούδι στο αυτοκίνητο για τους τρεις τους… We really thought the Crocodile Rock would last…

Ανεύρυσμα στον εγκέφαλο 1 και 2

Είχε έναν μεγάλο πόνο στον αυχένα, που δεν υποχωρούσε και γινόταν όλο και πιο έντονος. Κάποτε κατέρρευσε. Δεν θυμάται ούτε ασθενοφόρο, ούτε χειρουργείο. Ενδοκρανιακό ανεύρυσμα. Όταν θα συνέλθει, ανησυχεί τόσο! Τα παιδιά του; Τι γίνονται τα παιδιά του; Η νέα του απόπειρα για ζωή αρμονική; Ενώ αναρρώνει απ το χειρουργείο παθαίνει πνευμονική εμβολή. Λίγους μήνες αργότερα άλλο ένα αγγείο στο κεφάλι αιμορραγεί. Δεύτερο χειρουργείο. Οι άνθρωποι χαμηλώνουν φωνές έξω απ το δωμάτιο του. Κάνεις δε στέκεται στα πόδια του μετα από δυο ανευρύσματα και μια πνευμονική εμβολή. Επτά μήνες αργότερα επιστρέφει στην Γερουσία.

Η Τζιλ

Ο μικρότερος αδελφός του Τζο, ανησυχεί πολύ. Τον παρακινεί να συνεχίσει να ζει. Οργανώνει ένα τυφλό ραντεβού, με μια δασκάλα, την Τζιλ, στο οποίο ο Τζο δεν θέλει να πάει. Και η ελπίδα, η αγάπη, η τρυφερότητα βρίσκουν πάλι χώρο στη ζωή του. Παντρεύονται στο παρεκκλήσι των Ηνωμένων Εθνών, στη Νέα Υόρκη στις 17 Ιουνίου 1977. Το 1981 αποκτούν ένα κορίτσι, την Άσλη. Ο Θεός δείχνει να έκανε ανακωχή με τον Τζο. Αλλά, ήταν πολύ ευθραφστη η περίοδος ειρήνης. Ο Τζο Μπάιντεν έχει δει την ζωή αλλιώς πια. Τα χει βρει με τον Θεό, αλλά είναι υπερ των αμβλώσεων, θέμα καυτό, για την αμερικανική κοινωνία. Ο ιερέας της ενορίας του αρνιέται να του δώσει τη θεία κοινωνία. Δε πειράζει! Πηγαίνει σε άλλη εκκλησία και ας είναι μακριά. Ο Ομπάμα έχει εκτιμήσει πολύ το χιούμορ, τη σταθερότητα και την σχέση του με τη αμερικανική εργατική τάξη, της οποίας δείχνει να είναι μέλος και όχι απλά φίλος. Είναι σ όλη του τη ζωή ενάντια στον φυλετικό διαχωρισμό. Και επιπλέον αναθεωρεί και το διατρανώνει πως ο γάμος μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου σε μια δημοκρατική κοινωνία, είναι δικαίωμα. Για δυο τετραετίες είναι αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ομπάμα και πολύ στενός του φίλος. Για 8 χρόνια, ο Τζο Μπάιντεν και ο Μπαράκ Ομπάμα, με τα πολύ βαριά προγράμματα,  φρόντισαν να τρώνε μια φορά την εβδομάδα μαζί. Και οι οικογένειες τους δένονται σα συγγενείς πια. Η ζωή συνεχίζεται και μοιάζει πια ευλογημένα προβλέψιμη. Τα παιδιά του, έχουν γίνει ωραίοι άνθρωποι. Η Άσλη είναι κοινωνική λειτουργός. Ο Μπο έγινε στρατιωτικός δικηγόρος που υπηρετούσε στον πόλεμο του Ιράκ και αργότερα ο γενικός εισαγγελέας του Ντέλαγουερ και ο Χάντερ είναι δικηγόρος της Ουάσιγκτον. Ο Τζο βρίσκει πάντα χρόνο για να πηγαίνει ο ίδιος σε που πονούν από απώλειες. «Προσπαθώ να προσέχω, ανά πάσα στιγμή, τη διαφορά που μπορεί να κάνει μια μικρή ανθρώπινη χειρονομία στους ανθρώπους που έχουν ανάγκη για να τους πω ότι: Σε καταλαβαίνω. Δεν είσαι μόνος» γράφει. Και οι θεοί από τον αόριστο Όλυμπο τους, αντεπιτίθενται. Ο Μπο, το παιδί που ο Τζο Μπάιντεν, ήθελε να εστιάσει στη πολιτική του καριέρα για να γίνει πρόεδρος της Αμερικής, δεν είναι καλά. Η διάγνωση είναι γλοιοβλάστωμα εγκεφάλου, σταδίου 4. Η μέση διάρκεια ζωής είναι 12-14 μήνες. Ίσως δύο στα 100 άτομα να ζήσουν περισσότερο. Ο πατέρας ελπίζει. Κάποιοι νικάνε τον καρκίνο. «Γιατί, όχι και ο Μπο;» λέει.

«Θεέ μου, γιατί τον Μπο; Θεέ μου, το αγόρι μου. Το όμορφο αγόρι μου»

Ο Μπο αγωνίστηκε πολύ. Προσφέρθηκε για πειραματικές θεραπείες. Γελούσε και έδινε παρηγοριά σε όλους. Τα αδέλφια του ήταν εκεί, παρηγοριά 24 ώρες το 24ωρο. Ο Τζο Μπάιντεν, ο πατέρας, μιλούσε τα βράδια στη νεκρή του γυναίκα, στη μάνα του Μπο και στο αγγελούδι, την 18 μηνών αδελφή του. «Σας παρακαλώ. Σας παρακαλώ. Φροντίστε τον Μπο. Γιατί τον Μπο; Σας παρακαλώ». Ο κόσμος δεν ήξερε. Μόνο ο Ομπάμα. Κάθε πρωί ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, περνούσε απ το νοσοκομείο και κάθε βραδύ επέστρεφε. «… Θυμάμαι κάθε βήμα, κάθε στροφή, κάθε πόρτα, κάθε πλακάκι σε αυτό το νοσοκομείο» γράφει! «Θεέ μου, το αγόρι μου. Το όμορφο αγόρι μου». Μόνο αυτό σημειώνεται στο ημερολόγιο του πατέρα, τη μέρα που έφυγε ο γιος του. Και αυτός ο άνθρωπος, φτιαγμένος από απώλειες, οδύνη, λάθη και παραδοχές, συμπόνοια και ελπίδα προσέχει εγγόνια και παιδιά και τον αμερικανικό λαό πια. Και έχει δύο γερμανικούς ποιμενικούς, που λατρεύει και που ονομάζονται Champ και Major. Και διατηρεί ακόμα τη Corvette Stingray του 1967 που ανήκε στον πατέρα του. Και δεν πίνει, δεν καπνίζει αλλά έχει μέγιστη εξάρτηση από τα παγωτά σοκολάτας. Και το βράδυ πριν τα μόνιτορ δείξουν μια ευθεία γραμμή στη ζωή του Μπο, εκείνος είχε σκύψει στο αφτί του και άρχισε να του τραγουδά… I remember when rock was young… «Στους πρώτους στίχους, άρχισα να συγκινούμαι και δεν ήμουν σίγουρος αν μπορούσα να συνεχίσω. Ο Μπο δεν άνοιξε τα μάτια του, αλλά μπορούσα να δω μέσα από τα δάκρυά μου ότι χαμογελούσε»… «And the Crocodile rocking was out of sight… Laa, la-la-la-la-laa… Έτσι, συγκεντρώθηκα να συνέχισα να τραγουδάω, τουλάχιστον όσους στίχους από το τραγούδι θυμόμουν»… But the years went by and the rock just died… La-la-la-la-laa…