Φλεγόμενοι σταυροί έξω από σπίτια αφροαμερικανών! Καμένες περιουσίες! Ξυλοδαρμοί και κάποτε φόνοι! Βία, εκφοβισμός, ανθρώπινη κακία! Εχθροί όλοι «οι άλλοι» με ένα ακαθόριστο, αυθαίρετο, αλλά αγελοποιημένο «εμείς»! Μέσα στα σκοτάδια, στις αφώτιστες νύχτες, οι λευκές μορφές με τα μυτερά καπέλα και τις μαύρες τρύπες για μάτια, εμφανίζονται σαν φαντάσματα. Κου Κλουξ Κλαν! Το κακό το ίδιο, μανιάζει στην Αμερικανική ύπαιθρο, τα βράδια…
Η αρχή από έναν χαμένο πόλεμο
Οι Αφροαμερικάνοι, οι Εβραίοι, οι Λατίνοι, οι Νοτιοευρωπαίοι, οι ομοφυλόφιλοι, είναι εχθροί. Ανατριχιαστικό μίσος εξαπολύεται από τον 18ο αιώνα στη Νέα Ήπειρο, την φτιαγμένη από απελπισία και θλίψη. Ήταν Δεκέμβριος του 1865. Λίγο πριν το τέλος του Αμερικανικού Εμφυλίου. Οι Νότιοι έβλεπαν τον πόλεμο να χάνεται, τον κόσμο τους, όπως τον ήξεραν, να σβήνει και την ήττα να έρχεται ως ντροπή να θρονιαστεί στις επόμενες γενιές τους. Πουλάνσκι, Τενεσσί! Άγρια γη, σκληροί άνθρωποι, φτώχεια και σε λίγο μεγάλη πείνα. Έξι πρώην διακεκριμένοι στρατιωτικοί, νεαροί άνδρες ακόμη, μορφωμένοι και απόφοιτοι πανεπιστήμιων, οργανώνουν μια κοινωνική λέσχη. Την ονομάζουν σύμφωνα με την φοιτητική συνήθεια των ελληνικών αρχικών στις αδελφότητες των Κολεγίων, Κου Κλουξ -από την δική τους εκδοχή για την ελληνική λέξη «κύκλος»- και το Clan που στα αγγλικά σημαίνει φυλή. Είναι αυτοί οι έξι νέοι, που διάλεξαν και πρωτοφόρεσαν την επίσημη ενδυμασία με τη μάσκα, το λευκό χιτώνα και το ψηλό κωνικό καπέλο. Έτσι μες στις νύχτες, θα εμφανίζονταν ως φαντάσματα – τιμωροί και θα τρομοκρατούσαν τους ανυποψίαστους μαύρους σκλάβους. Ο πόλεμος έχει πια χαθεί. Ο αμερικανικός Νότος βυθίζεται στη φτώχεια, με ένα νόμισμα χωρίς αξία, χαμένη περηφάνια, οικονομικά κοσμογονικές αλλαγές. Οι πρώην σκλάβοι είτε φεύγουν από τις φυτείες, είτε απαιτούν να πληρωθούν για τις εργασίες τους. Οι πλούσιοι κτηματίες, οι έμποροι και μεσάζοντες απειλούνται με οικονομική καταστροφή. Το φάσμα της φτώχειας εξαπολύει μυθεύματα για αποδιοπομπαίους τράγους ετοίμους προς θυσία… Λέγανε πως η κατάργηση της δουλείας θα οδηγούσε στην κυριαρχία των μαύρων και πως θα έσφαζαν τους λευκούς όλους, ενώ οι μεικτοί γάμοι που θα συνέβαιναν θα οδηγούσαν σε παρακμή στη λευκή φυλή. Ο νόμος του Λιντς τέθηκε σε καθημερινή επιβολή… Ο φοβισμένος, ατιμασμένος, ηττημένος Νότος αγκαλιάζει με μεγάλη προθυμία την «Αόρατη Λευκή Αυτοκρατορία». Η Κλαν τρομοκρατεί και σύντομα γίνεται μια εκφοβιστική οργάνωση, με μέλη πρώην αξιωματικούς του Εμφυλίου, εκδότες, παρηκμασμένους κτηματίες, δικαστικούς, δημάρχους, σερίφηδες αλλά και άγριους εγκληματίες.
Παντοδυναμία με στρατό και οπλισμό
Η Κου Κλουξ Κλαν έχει γίνει πια μια σκληροπυρηνική τρομακτική οργάνωση. Δολοφονεί έγχρωμους ηγέτες, πολιτικούς και θρησκευτικούς. Υπολογίζεται πως σκότωσε αλλά και ακρωτηρίασε, κακοποίησε και βύθισε στην τρομοκρατία εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. Όποιος ξεχώριζε απ’ την Ιβεροαμερικανική κοινότητα ήταν στόχος, ακόμα και γυναίκες και παιδιά και ηλικιωμένοι. Η διαπόμπευση, η βαναυσότητα, η αγριότητα, η τρομοκρατία τους είχε γίνει μεθοδική τακτική και πρακτική. Το 1867, η Κου Κλουξ Κλαν είχε δικό της στρατό και οπλισμό! Είχε οργάνωση, έναν αρχηγό φυσικά, δικά της οικονομικά, ιεραρχία, καταστατικό και τις αρχές να κάνουν πλάτες και τα στραβά μάτια! Θρασύδειλοι, μασκαρεμένοι και κρυμμένοι πίσω απ την ανωνυμία τους, μίζεροι κακομοίρηδες που αυτοαποκαλούνται «λευκοί Ιππότες», κινούνταν ανά δεκάδες και έφταναν ακόμα και 100 να τα βάζουν μια οικογένεια έγχρωμων μέσα στην νύχτα, καίγοντας σπίτια, σκοτώνοντας τον άνδρα και χτυπώντας την μάνα και τα βρέφη της!
Οι μόνιμοι στόχοι του ρατσισμού
Όπως σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, στόχος γίνεται και κάθε ιδεολόγος, προοδευτικός, δίκαιος ή ψύχραιμος λευκός που πίστευε στην κατάργηση της δουλείας. Δάσκαλοι, διανοούμενοι, δημοσιογράφοι, ιερείς που αντιστέκονταν, συχνά κρεμόντουσαν απ’ τα δέντρα και οι αγχόνες έμεναν εκεί για να τρομοκρατούν τους περαστικούς. Όταν οι έγχρωμοι απέκτησαν δικαίωμα ψήφου, η πολεμική της Κλαν έγινε ακόμα πιο παθιασμένη. Ο κίνδυνος πια της ένοπλης, τρομοκρατικής οργάνωσης ενόχλησε την κεντρική εξουσία των ΗΠΑ. Η αναχαίτιση της άρχισε απ’ το Άρκανσο, πατρίδα κάνα αιώνα αργότερα του πρόεδρου Κλίντον. Ο κυβερνήτης που εκλέχθηκε τότε, εφάρμοσε στρατιωτικό νόμο, αφόπλισε τα μέλη και διέλυσε όλες τις τοπικές οργανώσεις. Η αρχή του τέλους της παντοδύναμης Κου Κλουξ Κλαν ήταν γεγονός… Δεκαετία του 1920. Η μεγάλη ύφεση του 1929 προετοιμάζεται και η φτώχεια δημιουργεί μια δεύτερη περίοδο της Κου Κλουξ Κλαν, που ψάχνει πάλι φταίχτες-θύματα. Οι στόχοι διευρύνονται. Ρωμαιοκαθολικοί, Εβραίοι, γενικώς όσοι δεν γεννήθηκαν στις ΗΠΑ, πάντα οι Αφροαμερικανοί, οι διαζευγμένοι γιατί δεν ήταν «ηθικοί» και οι λαθρέμποροι που έσπαγαν την θεϊκά επιβαλλόμενη ποτοαπαγόρευση.
Η ΚΚΚ με στόχο τους Έλληνες
Όταν μετά από πολέμους, λιμούς, αδικίες οι Έλληνες ζητάνε ελπίδα στην Αμερική, οι ξανθοί, λευκοί προηγούμενοι απελπισμένοι που βρήκαν πατρίδα, τους θεωρούν, ως ανεπιθύμητους, το κατακάθι της Ευρώπης, ενώ δεν τους θεωρούσαν καν λευκούς, αλλά μιγάδες! Οι εργοδότες τους έβαζαν να κάνουν τις πιο επικίνδυνες δουλειές και τους πλήρωναν με τα μικρότερα μεροκάματα, τους αντιμετωπίστηκαν ως αγράμματους εισβολείς που απειλούσαν τις θέσεις εργασίας, αλλόθρησκους, ενώ κατηγορήθηκαν ως υπεύθυνοι για την αύξηση της εγκληματικότητας. Τους αποκαλούσαν “dirty Greeks”, “den katalaveni”, newcomers με τα παράξενα ονόματα. Πολλοί αναγκάστηκαν να κόψουν τα επίθετά τους και να αμερικανοποιήσουν τα μικρά τους ονόματα. Γίνανε Papas και Gus και Jim και Louis, αφήνοντας ως μνήμη τη φωνή της μάνας τους να τους καλεί Κώστα, Δημήτρη, Ηλία. Μπαίνουν στο στόχαστρο της Ku Klux Klan μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1920 κάνοντας επιδρομές σε ελληνικές συνοικίες, χωρίς να καταλαβαίνουν τον παραλογισμό τους πως ακόμη και η ονομασία τους ελληνική ήταν! Οι Έλληνες μετανάστες έβλεπαν, να λεηλατούνται και να καταστρέφονται τα καταστήματά τους, που έστησαν με πολύ κόπο αποταμιεύοντας όσα χρήματα μπορούσαν, αφού δούλεψαν για χρόνια ολόκληρα σε ορυχεία και εργοστάσια, σε όσα μέρη δεν επιτρεπόταν να μπει μαύρος, δεν έμπαινε και ο Έλληνας, ενώ κυκλοφόρησε, ακόμη και πρωτοσέλιδο εφημερίδας που έγραφε πως «Λευκή γυναίκα εθεάθη με Έλληνα»…. Το 1909, στη Omaha, πυρπολήθηκε ολόκληρη η ελληνική συνοικία. Στο Idaho δεν τους ήθελε κανείς για γείτονες. Στην California, το 1913 σ’ ένα εστιατόριο έγραφε μια ταμπέλα στην είσοδο: “ Pure American. No Rats. No Greeks ’’. Απεχθάνονταν τους μεικτούς γάμους μεταξύ Ελλήνων και Αμερικανίδων και έχουν καταγραφεί επιθέσεις στο Salt Lake City, όπου ο Έλληνας John Michelogiannakis δέχτηκε επίθεση επειδή πήρε βόλτα με το καινούριο του αυτοκίνητό μία Αμερικανίδα και ενας άλλος, ο Andrew Dallas που είχε παντρευτεί μία Αμερικανή, βρήκε έξω από το εστιατόριό του έναν καιόμενο σταυρό της ΚΚΚ και έναν ακόμη στην αυλή του σπιτιού των γονιών της συζύγου του. Στην ίδια πολιτεία την Utah, η ΚΚΚ έκαψε σταυρούς στο Salt Lake City της Γιούτα και στις βιομηχανικές πόλεις, έκανε διαδηλώσεις εναντίον των μεταναστών, έστειλε απειλητικές επιστολές σε επιχειρηματίες, ρήμαξε ελληνικά καταστήματα και απείλησε Αμερικανούς υπαλλήλους να μην εργαστούν σε Έλληνες. Κατά τη διάρκεια μιας πορείας της ΚΚΚ, οι αδελφοί Σταμούλη, αναγνώρισαν σε ένα μέλος της οργάνωσης έναν υπάλληλό τους, από τα παπούτσια του, καθώς ήταν ντυμένος με τη χαρακτηριστική λευκή στολή. Τα δύο αδέλφια ακολούθησαν τα μέλη της Κλαν και απομάκρυναν τις στολές τους, που έκρυβαν την ταυτότητά τους, αποκαλύπτοντας έτσι τα πρόσωπα πολλών επιφανών, αξιοσέβαστων κατά τα άλλα πολιτών. Κατά την περίοδο αυτή, της αυξημένης δραστηριότητας της Κου Κλουξ Κλαν, σημειώθηκε και η «καταστροφή του Castle Gate» (1924). Σφοδρές εκρήξεις σημειώθηκαν στο ανθρακωρυχείο στην Castle Gate της Γιούτα, σκοτώνοντας και τους 171 εργάτες που βρίσκονταν στο σημείο. Σαράντα-εννέα Έλληνες ήταν ανάμεσα στους νεκρούς, άφησαν πίσω τους 41 ορφανά παιδιά. Οι κηδείες του γίνανε ομαδικά. Όπως περιγράφει ο Νταν Γεωργακάς, ομογενής καθηγητής Ιστορίας, για τη Florida, «η Κ.Κ.Κ. έκανε επιθέσεις ειδικά στους Έλληνες. Για κάποιο λόγο οι Έλληνες εκνεύριζαν την οργάνωση. Στις μεγάλες πόλεις της Φλόριντα είχαν σημειωθεί και μάχες με πυροβολισμούς αλλά και μαχαιριές». Αυτός άλλωστε ήταν την εποχή εκείνη ο λόγος για την ίδρυση της ελληνικής οργάνωσης στις ΗΠΑ, ΑΧΕΠΑ, που ήθελε να οργανώσει τους Έλληνες, οι οποίοι εκείνη την περίοδο είχαν την ίδια αντιμετώπιση με τους μαύρους, μιας και όλοι οι νόμοι που περιόριζαν τους μαύρους εφαρμόζονταν ξεχωριστά και στους Έλληνες, εν αντιθέσει με όλες τις άλλες εθνοτικές ομάδες λευκών. Η Ελλάδα αιμορραγεί και ο ελληνισμός βυθίζεται σε πένθος και οδύνης με το κύμα μετανάστευσης απ την Μικρά Ασία να γιγαντώνεται, το 1921, το 1922 και το 1923, ενώ στις ΗΠΑ οι πληγωμένοι αυτοί άνθρωποι θεωρούνται «βρωμεροί». Κάτω από την πίεση της κοινής γνώμης οι Αμερικανοί ψηφίζουν έναν νόμο σύμφωνα με τον οποίο περιορίζονται τα μεταναστευτικά ρεύματα από την νότια Ευρώπη, ενώ θα επιτρέπεται πλέον μόνο σε 100 Έλληνες τον χρόνο να μπαίνουν στην Αμερική! Αυτό οδήγησε δεκάδες ανθρώπους να πηδούν στην θάλασσα μερικά χιλιόμετρα προτού τα πλοία προσαράξουν στο νησί Έλις προκειμένου να αποφύγουν τους ελέγχους και την αναγκαστική απέλαση. «Λαθρομετανάστες» λοιπόν και με την ΚΚΚ στο κατόπι τους!
Η παρακμή και οι μικρές εστίες μίσους
Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η ΚΚΚ φτάνει τα 4.000.000 μέλη! Στη δεκαετία του 1930 και με την αμερικανική οικονομία να σηκώνει πάλι κεφάλι, οι αρχηγοί και οι αρχηγίσκοι της οργάνωσης αρχίζουν πόλεμο. Όλοι θέλουν την απόλυτη εξουσία. Η οργάνωση τους φθείρεται. Νέα μέλη δεν υπάρχουν. Είναι όλοι απασχολημένοι να ελπίζουν σε έναν νέο κόσμο και να αισιοδοξούν για ειρήνη. Η Κλαν εξαφανίζεται στην δεκαετία του ’40. Σαν Λερναία Ύδρα, το αποτρόπαιο κεφάλι της φυτρώνει ξανά, στις δεκαετίες του 1950 και του 1960. Μικρές ομάδες ανθρώπων, στην ύπαιθρο, που ένιωθαν απειλή με το Κίνημα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που συγκλόνιζαν την Αμερική, υιοθέτησαν την ονομασία της Κου Κλουξ Κλαν και εξαπέλυσαν και πάλι μίσος για όλους. Σήμερα στόχος είναι οι μουσουλμάνοι αλλά και οι ομοφυλόφιλοι καθώς και όλοι όσοι υποστηρίζουν το δικαίωμα στο γάμο μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλλου και όλων των νέων μεταναστών στην αμερικανική τους γη. Τώρα ο λύκος φοράει προβιά, αλλά πάντα ο βρυχηθμός τις νύχτες θα τον προδίδει… Και πίσω του θα καίγονται σταυροί…
