Τα 200 χρόνια από την επίσημη ημερομηνία έναρξης της επανάστασης συμπληρώθηκαν. Η παρέλαση ήταν μεγαλειώδης, το ηθικό μας φρόνημα αναπτερώθηκε και αισθανθήκαμε αυτή τη χρονιά περισσότερο υπερήφανοι και τυχεροί από ποτέ, που ζούμε ελεύθεροι (εν μέσω πανδημίας βέβαια σε ένα σχήμα οξύμωρο) σε αυτή τη χώρα που λάβαμε παρακαταθήκη από τους γονείς μας, του παππούδες κ.ο.κ. Όπως κάθε χρόνο, με αφορμή την εθνική μας επέτειο, έλαβαν χώρα συζητήσεις εκ δεξιών και εξ ευωνύμων, με τους μεν να ισχυρίζονται και να υποστηρίζουν τον αμιγώς εθνικό χαρακτήρα της επανάστασης και τους δε να τονίζουν τον κοινωνικό της χαρακτήρα. Κατά τη γνώμη μου η επανάσταση είχε τόσο εθνικό, όσο και κοινωνικό χαρακτήρα, μια σύνθεση λοιπόν και των δύο απόψεων που αν προβούμε σε αυτή αυτομάτως, καθιστούμε την «κόντρα» άκυρη και ανάξια περαιτέρω παρατήρησης.
Το Ελληνικό κράτος λοιπόν, συμπλήρωσε 191 χρόνια ζωής (03 Φεβρουαρίου 1830 πρωτόκολλο του Λονδίνου) και 200 χρόνια από την κήρυξη της επανάστασης διαμορφώνοντας τον λεγόμενο νέο Ελληνισμό. Στα χρόνια αυτά δεν είδαμε μόνο εμφυλίους και κατασπατάληση δημοσίου χρήματος. Στα χρόνια αυτά είδαμε πεφωτισμένες προσωπικότητες του πνεύματος, όπως ο Κωνσταντίνος Καβάφης, ο Κωστής Παλαμάς, ο Γιώργος Σεφέρης, ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θοδωράκης, αλλά και ο Μανώλης Χιώτης, ο Γιώργος Ζαμπέτας, Ο Σταύρος Ξαρχάκος και άλλες προσωπικότητες της λαϊκής μουσικής που διαμόρφωσαν τόσο τον λαϊκό πολιτισμό και επηρέασαν άλλο τόσο τον αστικό. Είδαμε προσωπικότητες της πολιτικής, όπως οι Ιωάννης Καποδίστριας, Χαρίλαος Τρικούπης, Ελευθέριος Βενιζέλος, Ανδρέας Παπανδρέου, Κωνσταντίνος Καραμανλής, είδαμε κινήματα με ανιδιοτελή χαρακτήρα όπως το κίνημα του Γουδί το 1909 που αποτέλεσε παγκόσμια πρωτοτυπία. Είδαμε επίσης επιστήμονες, όπως ο Γιώργος Παπανικολάου, που χάρισε ένα ισχυρό όπλο στην ανθρωπότητα και στις γυναίκες για την πρόληψη κατά του καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Είδαμε λοιπόν τον νέο Ελληνισμό, να ξεπερνά τα μικρά όρια της χώρας μας και να γίνεται οικουμενικός.
Πράγματι, έχουμε πολλούς λόγους να διαφωνήσουμε. Όμως η διαμόρφωση γνώμης από προκατάληψη και έπειτα η ισχυρογνωμοσύνη, συνοδευόμενη από οπαδική διάθεση και φανατισμό, δυναμιτίζουν το κλίμα και μπορούν να δημιουργήσουν γεγονότα αιματηρά για τη χώρα μας. Διχασμός σημαίνει έλλειψη κρίσης, απουσία δημοκρατίας, μονόπλευρη αντιμετώπιση των πραγμάτων, διχασμός σημαίνει κοινωνική αυτοκτονία. Διχασμός σημαίνει έκφραση τυφλού θυμού και μόνο. Πως θα αντιμετωπίσουμε τον διχασμό; Η απάντηση είναι μία. Με παιδεία. Η παιδεία, είναι η επένδυση στην ακοή, στην κατανόηση και στην ενσυναίσθηση, πράγματα τα οποία δεν σημαίνουν υπακοή και υποχώρηση. Η παιδεία είναι ο σεβασμός στην γνώμη και στη θέση του άλλου, εκατέρωθεν. Για να αποκτήσουμε παιδεία, θα πρέπει να στρέψουμε το βλέμμα δίπλα μας, να μοιραστούμε τις αγωνίες μας και να τολμήσουμε να εκτεθούμε ο ένας στον άλλον ως άτομα για να γνωριστούμε μεταξύ μας ως κοινωνίας και όχι να βλέπουμε φαντάσματα που πλανώνται πάνω από ιδεολογίες και παρατάξεις. Η ιδιοσυγκρασία μας είναι μια πολύ καλή δικαιολογία για να «ακουμπήσουμε» και να επαναπαυθούμε, ενισχύοντας τον (μοναδικό) προαιώνιο εχθρό μας: τον εθνικό μας εαυτό.
Πρέπει λοιπόν να κοιτάξουμε κατάματα τα συλλογικά και τα ατομικά μας λάθη, πρέπει να συμφιλιωθούμε με τους δαίμονες μας, να απαγκιστρωθούμε από προκαταλήψεις, ρατσιστικές αντιλήψεις και απόψεις μίσους και να αρθρώσουμε ένα πολιτικό, σοβαρό και στιβαρό λόγο στα πλαίσια της δημοκρατίας, να δημιουργήσουμε μια νέα εθνική συνείδηση η οποία θα αγκαλιάζει τον πολίτη της χώρας, θα προασπίζει τον πολίτη, θα εγγυάται την εσωτερική ασφάλεια για όλους του πολίτες, θα εξασφαλίζει την εξισορρόπηση των ανισοτήτων και την παροχή κινήτρων και εφοδίων για την ανέλιξη τους στην κοινωνία χωρίς αστερίσκους εθνικής καταγωγής και σεξουαλικών προτιμήσεων. Θα απευθύνεται σε έναν πολίτη με δικαίωμα και υποχρέωση και όχι σε έναν πολίτη που αναμένει την ανάληψη της κυβέρνησης από το «κόμμα του» ώστε να εξασφαλίσει μια «θεσούλα». Μια εθνική συνείδηση που θα διασφαλίζει την σταθερή και αδιαπραγμάτευτη στρατηγική στην εξωτερική πολιτική της χώρας, ώστε να είναι παρούσα η χώρα στις διεθνείς εξελίξεις ως ένα σύγχρονο δυτικό κράτος με ισχύ και λόγο. Μια εθνική συνείδηση για την οποία να μπορούμε να αισθανόμαστε υπερηφάνεια για την Ελλάδα του σήμερα. Η δημοκρατία, είμαστε εμείς. Η Ελλάδα, είμαστε εμείς.
Ο Γιώργος Συμνιανάκης, γεννήθηκε στις 26/01/1994 και είναι φοιτητής του τμήματος φιλολογίας, στο ΕΚΠΑ. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα και έχει εκδώσει τις ποιητικές συλλογές «Ηθική Αυτουργία», από τις εκδόσεις «Ανώνυμο Βιβλίό», το 2016 και «Ο τοξότης», από τις εκδόσεις «Όστρια» το 2018. Ποιήματα του έχουν δημοσιευθεί στα ηλεκτρονικά περιοδικά: «Homo Universalis», «fractal», «Μονόκλ», «ποιείν», «Με ανοιχτά βιβλία».
Στο κείμενο του Γιώργου, οι εικόνες είναι λεπτομέρειες από έργα του Périclès Pantazis, που γεννήθηκε στην Αθήνα, στις 13 Μαρτίου του 1849, κατάγονταν από την Ηπείρο, έζησε, δημιουργησε και πέθανε στις Βρυξέλλες, στις 25 Ιανουαρίου του 1884 και ήταν ένας από τους πρώτους Έλληνες ιμπρεσιονιστές ζωγράφους και ένας από τους πρωτοπόρους της Ευρώπης. «Αν δεν πέθαινε νέος και σε ξένη γη, η πρωτοποριακή του επίδραση στην νεοελληνική ζωγραφική θα μπορούσε να ήταν αποφασιστική» γράφει ο Α. Σ. Ιωάννου στο «Η ελληνική ζωγραφική, 19ος αι.», Εκδ. Οίκος Μέλισσα.
