Με την ιστορία να καταγράφει στην Ελλάδα το έκτο θανατηφόρο κρούσμα η ζωή γράφει τα δικά της σενάρια, απογοήτευσης αλλά κι ελπίδας. Η γέννηση του πρώτου υγιούς αγοριού στη χώρα, από γυναίκα, που έχει προσβληθεί από κορωνοϊό στο νοσοκομείο Αττικόν, είναι το πιο ενθαρρυντικό σενάριο. Η γέννηση ενός παιδιού, που τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, εφόσον η κατάσταση της υγείας του είναι καλή και το επόμενο διάστημα ελπίζουμε έτσι να παραμείνει είναι το πιο ελπιδοφόρο μήνυμα, σε μία παγκόσμια κοινωνία, που έχει πανικοβληθεί και ψάχνει να βρει τους ρυθμούς της.
Οι πόλεις της σιωπής
Ο Κορονοϊός είναι μία νέα κρίση, με πολυεπίπεδες συνέπειες στην οικονομία, στην κοινωνία, στον πολιτισμό, στον αθλητισμό, στις υπηρεσίες. Είναι μία κρίση, που ξαναπερνάει από κόσκινο τις ανθρώπινες και τις διακρατικές σχέσεις. Στο τέλος αυτής της περιπέτειας, ενώ εμείς παλεύουμε για ν΄αντέξουμε είναι το αποτύπωμα στη συλλογική μνήμη. Είναι μία κρίση, που βιώνεται με μπαλκόνια ανοιχτά, με δρόμους άδειους, με φέρετρα κλειστά, με ανθρώπους, που «φεύγουν» μακριά από τους δικούς τους, με γιατρούς, που είναι ντυμένοι σαν αστροναύτες, με ανθρώπους, που κυκλοφορούν με μάσκες και γάντια κι έχουν αναπτύξει φιλίες με όλων των ειδών τα αντισηπτικά. Χωριά και πόλεις, που μπαίνουν σε καραντίνα, αεροπλάνα σταματημένα, τραμ μισοάδεια, μετρό ευρύχωρα, εκκλησιές χωρίς κόσμο, δρόμοι άδειοι.
Ερημοι δρόμοι, άδειες πλατείες, σιωπή…
Πολίτες, που βγαίνουν να χειροκροτήσουν, όχι μία θεατρική παράσταση αλλά τους γιατρούς και το υγειονομικό προσωπικό. Ήρωες καθημερινοί να γεμίζουν τα άδεια ράφια των σούπερ μάρκετ και μεταφορείς να τρέχουν. Δημόσιος τομέας με προσωπικό ασφαλείας. Γιατροί και νοσηλευτές εμπροσθοφυλακή. Είναι μία πρωτόγνωρη κατάσταση, η οποία αφορά σ΄ ένα διαφορετικό παρόν και προοιωνίζει ένα διαφορετικό μέλλον. Μία κρίση, που ορισμένα επαγγέλματα σταματούν, η κατανάλωσή μας αφορά κυρίως στα απολύτως απαραίτητα, κι όχι σε όλα όσα μας άρεσαν, και βιώνεται διαφορετικά στην πόλη ή στο χωριό. Τα άλλοτε πολύβουα μητροπολιτικά κέντρα, οι πόλεις, που έσφυζαν από ζωντάνια, είναι ένας κόσμος σιωπής. Για πρώτη φορά, η εικονική πραγματικότητα παίρνει εκδίκηση απέναντι στην πραγματικότητα καθεαυτή. Ζούμε, ανασαίνουμε, περνάμε τον χρόνο μας, περισσότερο μέσα από την εικονική πραγματικότητα της τηλεόρασης και των κοινωνικών δικτύων, απ΄ ότι στην πραγματική.
Η ανθρωπότητα θα θυμάται πάντα
Ξαναβλέπουμε τους εαυτούς μας, μέσα στο σπίτι μας, κι όχι τόσο στον χώρο δουλειάς μας. Ξαναμετράμε τον ελεύθερο χρόνο μας, που μέσα σε ένα αδιάκοπο τρέξιμο, αναρωτιόμαστε τι θα τον κάνουμε. Κι αν δεν υπήρχαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να επικοινωνούμε ο ένας με τον άλλον, θα είχαμε πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα στην ψυχολογική μας κατάσταση, που είναι ήδη επιβαρυμένη. Πολλά χρόνια μπορεί να περάσουν, αλλά πάντα η συλλογική μνήμη θα θυμάται αυτήν την κατάσταση με γέλια και με δάκρυα, με τη μικροβιοφοβία να χτυπά κόκκινο. Ο κόσμος θα θυμάται αυτούς, που σήκωσαν το βάρος της κρίσης, που νόσησαν για μας, θα θυμάται τους υπάκουους κι αυτούς, που λειτούργησαν αντικοινωνικά. Θα θυμάται τους εργοδότες, που φέρθηκαν με ανθρωπιά στους υπαλλήλους κι αυτούς, που μέτρησαν πάνω απ΄ όλα το κέρδος. Ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος, δεν έχει όπλα, όπως τα γνωρίσαμε. Άλλοι βιώνουν ήδη αυτήν την κατάσταση πιο τραγικά, με τους Κινέζους, τους Ιταλούς, τους Κορεάτες, τους Ισπανούς, τους Γάλλους να είναι σε πιο δύσκολη θέση. Έχουν χάσει μαζικά δικούς τους ανθρώπους, νοσώντας, αγωνιώντας για την υγεία τους ή για την υγεία δικών τους ανθρώπους. Κάποιοι το έχουν ζήσει το δραματικό έργο κι εδώ στην Ελλάδα. Άλλοι στη χώρα μας το βιώνουν χάνοντας δουλειές, επιχειρήσεις ή αγωνιώντας για το μέλλον το δικό τους και των οικείων τους.
Ο φόβος μπροστά μας και γύρω μας
Η Ελλάδα έχει ακόμη ένα μήνα μπροστά της, για ν΄ αρχίσει να βλέπει τα θανατηφόρα κρούσματα να αυξάνονται δραματικά. Ένας μήνας, που αν περάσει με προσοχή, μπορεί οι συνέπειες να είναι λιγότερο δραματικές, σε σχέση με άλλες χώρες. Το δικό μας σύστημα υγείας είχε ήδη προβλήματα από πριν. Όμως, διέθετε και διαθέτει εξαιρετικούς γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό. Γιατρούς, με βαριές περγαμηνές, που έχουν και ικανότητες και γνώσεις. Έχει γίνει ήδη μία προετοιμασία αλλά χρειάζεται άμεσα και πιο γρήγορες ταχύτητες. Για τις πιο ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, για τους ανθρώπους, που είναι σε μεγαλύτερες ηλικίες, ο φόβος υπάρχει στα μάτιά τους, ακόμη μεγαλύτερος. Ο φόβος της αρρώστιας και του θανάτου είναι υπαρκτός, κατεξοχήν για τις μεγάλες ηλικίες και τις ευπαθείς ομάδες, όμως σε συνθήκες κρίσης, όσο κι αν προσπαθούμε να τον εξορκίσουμε, όσο περνούν οι μέρες θα είναι και μεγαλύτερος.
Η οικονομία κι ο κορονοϊός
Ο κορωνοϊός δοκιμάζει τις αντοχές των οικονομιών όλων των χωρών, αλλά ειδικά των πιο ευαίσθητων, όπως είναι η δική μας. Μιας οικονομίας, που μόλις που κατάφερε να βγει από μια κρίση, με ματωμένα φτερά κι έρχεται αντιμέτωπη με δυο άλλες, μία πολιτική με το προσφυγικό – μεταναστευτικό και μία πανδημία. Είναι σα να κοπανάς με σφυρί κάποιον που έπαιξε με κάποιον μποξ, είναι μισοζαλισμένος και του δίνεις τη χαριστική βολή, για το νοκ άουτ. Πίσω, όμως από τις οικονομίες των κρατών, υπάρχουν άνθρωποι. Πίσω από τις τράπεζες, που κάνουν πως δεν ακούν για τα κόκκινα δάνεια, υπάρχουν ανθρώπινες υπάρξεις, οικογένειες, παιδιά, ηλικιωμένοι. Η κρίση του κορωνοϊού COVID-19 πάνω απ΄ όλα δοκιμάζει την ανθρωπιά μας. Δοκιμάζει την αγάπη μας για τον συνάνθρωπο, την ηθική μας, τις σχέσεις μας με την κρατική εξουσία, με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι ανθρώπινες σχέσεις ξανά δοκιμάζονται, μετά από δέκα χρόνια διαρκούς πίεσης, με λιγότερα χρήματα, με μεγαλύτερη ψυχολογική πίεση. Άστεγοι δεν έχουν ούτε καν τα απαραίτητα, για να προστατευθούν. Εργαζόμενοι βρίσκονται ξανά στην ανεργία. Τα ζευγάρια επανεξετάζουν τις σχέσεις τους, οι γονείς καλούνται να δουν ξανά τα πράγματα, φοιτητές, που ζούσαν αλλού επανέρχονται.
Το διακύβευμα της ζωής
Το διακύβευμα της ζωής βεβαίως είναι από μόνο του, το ένστικτο της επιβίωσης είναι το πιο σοβαρό, επομένως, προηγείται πάντων. Είναι πάνω από τις οικονομίες και τις αγορές, πάνω από τα ταξίδια και τον κόσμο, που βλέπουμε πια από τον υπολογιστή μας. Κι αν κρατήσει πολύ αυτό, πρέπει να βρούμε τρόπο να ανταποκριθούμε. Να μάθουμε αλλιώς. Βεβαίως, ο καθένας βιώνει διαφορετικά την πανδημία του COVID-19, γιατί δεν έχουν όλοι την ίδια προσωπική οικονομική, εργασιακή ή και ψυχολογική κατάσταση. Άλλοι προσπαθούν να προστατευτούν σε μακρινά και απρόσιτα μέρη, άλλοι τρέχουν να πάρουν φάρμακα, που δεν χρειάζονται, άλλοι κάνουν το σπίτι τους καταφύγιο μαζεύοντας χαρτιά υγείας. Ο χρόνος αυτός, ας μας μάθει να σκεφτόμαστε διαφορετικά. Εκατοντάδες επαγγέλματα έχουν πληγεί σε διάφορους κλάδους: Τουρισμός – Επισιτισμός, Εμπόριο, Μεταφορές, Πολιτισμός, Αθλητισμός, Υπηρεσίες, Εκπαίδευση ακόμη κι η οικοδομή πάνω, που πήγε ν΄ ανασάνει κ.ά. Πίσω απ΄τους κλάδους όμως κρύβονται άνθρωποι, δράματα, ταλαιπωρία. Κρύβονται ανθρώπινες ιστορίες. Και πάνω απ΄ όλα μακροχρόνια άνεργοι ή άνεργοι με δύσκολα νοσήματα. Οι τράπεζες επιμένουν να κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν.
Κρίση, μετά από… κρίση
Στην Ελλάδα όμως ελάχιστοι έχουν πια αποθέματα, μετά από δέκα χρόνια κρίσης, με ανεργία, υποαπασχόληση, χαμηλούς μισθούς, όταν κι όπου υπάρχουν και δίνονται στην ώρα τους. Τα μικρομεσαία στρώματα έχουν πιεστεί τρομακτικά και η υπόθεση του κορωνοϊού, έρχεται να δημιουργήσει νέα δεδομένα, τα οποία σιγά – σιγά θα διαφαίνονται. Από τις ουρές για τα capital controls σήμερα πάμε στις ουρές ανά δύο μέτρα, των σούπερ μάρκετ. Είναι μία σταγόνα, ακόμη, πάνω σε ένα ξεχειλισμένο ποτήρι. Μετά την 11η Σεπτέμβρη ουσιαστικά και την ψηφιακή επανάσταση, ο κόσμος μας αλλάζει και πάλι. Συμπεριφορές πανικού, συμπεριφορές αντικοινωνικές και συμπεριφορές αλληλεγγύης ή συμπεριφορές με χιούμορ για να εξορκίσουμε το κακό, ξανάρχονται στο προσκήνιο. Αγενείς κι ευγενικοί, αλληλέγγυοι και μη. Νέοι ήρωες προκύπτουν και νέοι μαυραγορίτες γεννιούνται. Σε κάθε κρίση της ανθρωπότητας υπάρχουν αυτοί, που είναι με το κοινωνικό σύνολο κι αυτοί, που είναι μόνο για την πάρτη τους. Κι ο ιστορικός του μέλλοντος για άλλη μια φορά αυτό θα καταγράψει, το «εμείς» και το «εγώ». Ας διαλέξουμε λοιπόν, ποιοι και πόσοι θα είμαστε στη σωστή πλευρά της ιστορίας…
