Τσέζαρε Παβέζε: Καπνιστές χαρτιού
Με οδήγησε ν’ ακούσω την ορχήστρα του. Κάθεται σε μια γωνιά
και φέρνει στο στόμα το κλαρινέτο. Αρχίζει ένας διαολεμένος σαματάς.
Όξω, ο άνεμος που λυσσομανάει και τα χαστούκια της βροχής,
ανάμεσα στις αστραπές, κάνουν να κόβεται το φως,
κάθε πέντε λεπτά. Στο σκοτάδι, τα πρόσωπα τεντωμένα
να παίξουν από μνήμης προσπαθούν
κάτι χορευτικό. Δραστήριος ο φουκαράς ο φίλος,
όλους τους διευθύνει, απ’ το βάθος. Και το κλαρινέτο συστρέφεται,
στο πανδαιμόνιο κυριαρχεί, ανοίγει χώρο, ξεσπάει
σε μια μοναχική ψυχή, σε μια στεγνή σιωπή.
Τούτα τα φτωχά χάλκινα πολύ συχνά τα τσαλακώνουν:
ροζιασμένα τα χέρια που σφίγγουνε τα πλήκτρα
και τα μέτωπα – που πεισματάρικα γερμένα δε λεν να σηκωθούνε.
Κακόμοιρο βασανισμένο αίμα, εξαντλημένο
από τους τόσους κόπους, ακούγεται το μουγκρητό σου
μες στις νότες κι ο φίλος την ορχήστρα με κόπο διευθύνει,
αυτός που σκλήρυναν τα χέρια του χτυπώντας τη βαριά του,
σπρώχνοντας τη ροκάνα, βγάζοντας με το ζόρι το ψωμί του.
Η εικόνα στο ποίημα του Παβέζε που μετέφρασε ο Φοίβος είναι μέρος του έργου «Ο βιρτουόζος του φαγκότου» του Βέλγου ζωγράφου Gerard Jozef Portielje.
